perfectionisme

Jos Nierop

Perfectionisme – do’s en don’ts

Perfectionisme

Learn to fail or fail to learn.’

Deze zin sprak Tal Ben-Shahar – docent van het vak positieve psychologie aan Harvard – in vrijwel elke les meerdere malen uit. Als je graag een perfecte cirkel wil kunnen tekenen, dan zul je eerst honderden niet-perfecte cirkels moeten tekenen.

Afbeeldingsresultaat voor drawing of circle
Falen is leren.

Wat is perfectionisme en waar komt het vandaan?

De definitie van perfectionisme luidt:

…an incapacitating fear of failure, that permeates our lives, especially those areas that we care about most.

It is an approach – a cognitive and emotional schema – that we hold toward the journey of our lives, towards the process of getting from A to B.”

Conditionering draagt bij aan perfectionisme. De maatschappij geeft ons vaak de boodschap dat de bestemming de beloning is en dat we dan acceptatie zullen vinden; de weg wordt ogenschijnlijk niet beloond en is slechts een middel. Ook de perfecte plaatjes die op ons af worden gevuurd op de sociale media dragen bij aan perfectionisme.

Abraham Lincoln faalde vaker dan jij

In zijn college over perfectionisme vertelt Tal Ben-Shahar over de levensloop van Abraham Lincoln. Toen Abraham 22 was, verloor hij zijn baan. Hij was 24 toen hij faalde in het bedrijfsleven. Op zijn 27e kreeg hij een zenuwinzinking. Hij was 34 toen hij zich kandidaat stelde voor het congres – en verloor. Op zijn 39e probeerde hij het nog eens; hij verloor. Abraham was 46 toen hij zich kandidaat stelde voor het senaat, wat mislukte. Een jaar later probeerde hij vice-president te worden, maar hij werd verslagen. Nu een halve eeuw oud stelde hij zich opnieuw kandidaat voor het senaat; hij verloor. Een jaar later viel alles de goede kant op en werd hij verkozen tot de 16e president van de Verenigde Staten.

Perfectie vs. uitmuntendheid

Tal Ben-Shahar stelt excellence (uitmuntendheid) tegenover perfectie en laat zijn hoe deze verschillen qua eigenschappen:

Perfectie

  • Defensief
  • Half leeg
  • Generaliseren (ik moet in een rechte lijn van A naar B)
  • Geen zelf-acceptatie
  • Statisch
  • Angst om te falen
  • Focus op bestemming

Uitmuntendheid

  • Open voor suggesties
  • Half vol
  • Realistisch (de weg van A naar B is nooit een rechte lijn)
  • Onvoorwaardelijke acceptatie
  • Dynamisch
  • Falen als feedback
  • De weg en de bestemming

Ook de gevolgen van deze twee benaderingen verschillen:

Perfectie

  • Tijdelijke opluchting
  • Onvermijdelijk falen
  • Tijdverspilling (aan details)
  • Psychopathologie
  • Slecht voor zelfvertrouwen (cirkel van falen en zelfafwijzing)
  • Slecht voor relaties
  • Angst en stress
  • Prestaties?

Uitmuntendheid

  • Blijvende voldoening
  • Mogelijkheid van succes
  • Tijd goed besteden
  • Gezonde benadering
  • Voortdurende verbetering
  • Ruimte voor groei
  • Creatieve spanning (flow)
  • Minder pijn, meer groei

De weg naar ‘uitmuntendheid’

De volgende strategieën kunnen je helpen om wat minder perfectionistisch te zijn:

  • Bewustzijn. Alleen al het bewustzijn dat dit proces zich in jou voltrekt, kan ervoor zorgen dat je er wat afstand van kunt nemen.
  • Acceptatie. Wanneer je je bewust bent van je perfectionisme, probeer deze neiging dan te accepteren. Accepteer jezelf ondanks deze neiging. Als je wat ruimte voelt, verander dan toch je gedrag door dingen een beetje minder perfect te doen. Je gedrag verandert vanzelf je attitude.
  • Stel een uitdagend doel waar je warm voor loopt. Spreek met jezelf af dat je bereid bent om te falen (leren) en zie misschien zelfs de schoonheid van dit leerproces.
  • Zorg dat je net zo vriendelijk bent voor jezelf als voor anderen.

Conclusie: in deze wereld bestaat er geen rechte lijn van A naar B. Iedereen loopt op een kronkelweg en kiest soms een ‘verkeerd’ pad. Niemand kan in 1x een perfecte cirkel tekenen. Elke dag tekenen we allemaal rare, imperfecte cirkels. Geef jezelf alle vrijheid om fouten te maken – en geniet en leer ervan!

The greatest mistake a man can make, is to be afraid of making one.


Dit was een samenvatting van les negen van Harvard’s introductie in de positieve psychologie, met een creatieve draai, dat wel.

DE KOMENDE WEKEN:

Les 1: Introductie

Les 2: Positieve psychologie en de depressie-epidemie 

Les 3: Ben jij gelukkig? 

Les 4: Overtuigingen als zelfvervullende voorspellingen 

Les 5: Optimisme 

Les 6: Focus 

Les 7: Veranderen

Les 8: Doelen stellen

Les 9: Perfectionisme (dit artikel)

Les 10: Mindfulness en meditatie

Les 11: Humor

Les 12: Intieme relaties

Les 13: Zelfvertrouwen

Les 14: Gezond lichaam, gezonde geest

Les 15: Conclusie

2 gedachten over “Perfectionisme – do’s en don’ts”

  1. Ik ben sinds kort begonnen bij een nieuwe baan, waardoor ik momenteel weinig tijd heb. Hopelijk heb ik er over een aantal maanden weer alle ruimte voor!

Reacties zijn gesloten.