In het vorige artikel Drie tips om je doelen werkelijk te behalen werd duidelijk dat hetgeen zich in jou afspeelt – je overtuigingen, gedachtes, emoties, zelfbeeld etc. – veel invloed heeft op je feitelijke levensomstandigheden. De primaire werkelijkheid zit in je en de secundaire werkelijkheid buiten je, aldus Eckhart Tolle. Een ‘optimistische binnenkant’ heeft op de lange termijn een duidelijk positief effect op hoe jouw leven zich ontvouwt. Een belangrijke factor in dit proces is focus of aandacht. Dit hangt samen met de bewering “dat waar we onze aandacht op richten, wordt onze realiteit”. Hoe kan je hier je voordeel mee doen en bouwen aan een mooier leven?
Waar kijk je naar?
De bewering kunnen we (ook) letterlijk begrijpen: dat waar je met je ogen je aandacht op richt, wordt je realiteit, en de rest zie je onscherp. Iemand die gelooft dat de wereld een ellendige plek is, zal vooral bevestigingen hiervan op zijn netvlies registeren. Iemand die ‘gelooft’ in de schoonheid van het alledaagse, zal dat vaker (dus niet altijd) mogen aanschouwen. Ik denk dat het laatste voorbeeld wenselijker is en ook dichterbij de werkelijkheid staat.
Optimisme als opwaartse spiraal
It appears that the way people perceive the world is much more important to happiness than objective circumstances. – Amerikaans psycholoog Edward Diener
Een optimist ervaart meer positieve emoties en daardoor een betere gezondheid en meer mogelijkheden om ‘er iets van te maken’. Zijn positieve overtuigingen worden geregeld werkelijkheid. Het is echter moeilijk er positieve overtuigingen op na te houden wanneer je het het gevoel hebt dat je jezelf voor de gek houdt; Wanneer je werkelijk denkt dat je in grote problemen verkeert.
Je energie stroomt naar waar je je aandacht op richt
In dat geval kan je gaan focussen op wat je wil, in plaats van wat je niet wil. Je energie stroomt namelijk naar datgene waar je je aandacht op richt. In plaats van ‘niet te laat komen’, wil je ‘op tijd komen’. Lees je, schrijf je, denk je en praat je over wat je wil? Geef je in je communicatie aan wat je wel wil of wat je niet wil? Zeg je “je kamer is een bende”, of “kan je je kamer schoon houden”? Ook in het geval van een ernstige ziekte kan je je afvragen wat je wil, zonder de realiteit te ontkennen (en zonder je tranen weg te drukken). Je beweegt zo van verzet naar openheid.
Om gebruik te maken van de titel van deze paragraaf, kan je een dreamboard of vision board maken. Dit klinkt misschien ingewikkeld, maar het is heel simpel (en leuk). Ga op internet of in tijdschriften op zoek naar plaatjes die representeren wat jij wil. Plak ze op je koelkast of op een groot vel en zorg dat je er regelmatig even met plezier naar kijkt. Meer hoef je niet te doen 🙂
Invloed van de media
Zit je elke avond op de bank voor het achtuurjournaal? De media tonen ons wat er allemaal mis gaat in de wereld. We zien oorlog en ellende en gaan daardoor geloven dat dit niet de uitzondering maar de regel is. De wereld is ellende. We zien geen ideaal, maar een doemscenario en sommigen passen hun gedrag hier op pessimistische wijze op aan. Door tegen oorlog te zijn en het te bestrijden met eenzelfde agressie, wakkeren we het vuur juist aan.
Ten tijde van de renaissance werd er veel kunst geproduceerd. Deze ‘externe revolutie’ had als effect dat mensen meer in zichzelf gingen geloven. Hier zien we hoe je omgeving – of een ideaal – je op positieve wijze in beweging kan brengen. Kunst kan persoonlijke transformatie teweeg brengen en dat is nodig, want inderdaad… “The world ain’t all sunshine and rainbows”. Omring je dus met ‘kunst’ in de breedste zin van het woord en wordt vervolgens een onderdeel van de oplossing – niet door te bestrijden, maar door te veranderen.
Realistische dankbaarheid
Mensen zijn goed in het waarnemen van verandering (en gevaar). Je koopt nieuwe kleding – Yes! Je zakt voor je middelbare school examen – Au! We wennen vervolgens vrij snel aan de positieve en negatieve aspecten van onze levenssituatie. Vaak worden onze ogen pas weer geopend wanneer er een radicale verandering plaatsvindt.
We kunnen weer dankbaarheid gaan voelen voor het vanzelfsprekende, omdat dat ‘terecht’ is. Hoe? Je kunt heel eenvoudig een schriftje naast je bed leggen en daar voordat je gaat slapen vier dingen in opschrijven waar je dankbaar voor bent. Dit is mijns inziens geen trucje om je lekker te voelen; het is een manier om helder te blijven zien hoe (goed) het met je gaat. Soms is je leven heel naar en dan mag het ook naar zijn – maar als ’t mooi is, mag het ook mooi zijn. Dus pak straks een schriftje en leg het naast je bed. Dat wat je opschrijft kan je visualiseren. Dit is nou bij uitstek iets om je aandacht op te richten. Waar je over schrijft, zal alleen maar groeien!
Dit was een samenvatting van les zes van Harvard’s introductie in de positieve psychologie, met een creatieve draai, dat wel.
DE KOMENDE WEKEN:
Les 1: Introductie
Les 2: Positieve psychologie en de depressie-epidemie
Les 3: Ben jij gelukkig?
Les 4: Overtuigingen als zelfvervullende voorspellingen
Les 5: Optimisme
Les 6: Focus (dit artikel)
Les 7: Veranderen
Les 8: Doelen stellen
Les 9: Perfectionisme
Les 10: Mindfulness en meditatie
Les 11: Humor
Les 12: Intieme relaties
Les 13: Zelfvertrouwen
Les 14: Gezond lichaam, gezonde geest
Les 15: Conclusie