Hoogsensitiviteit | 17 tips om met hoogsensitiviteit om te gaan

Je weet inmiddels dat je hoogsensitief bent, je begrijpt wat het inhoudt en je hebt wat gelezen over de wetenschappelijke basis. Nu rest de vraag: hoe kun je in het dagelijks leven het beste omgaan met deze aangeboren karaktereigenschap?

17 gouden hsp-tips

Daar gaan we!

1. Erken en accepteer je hoogsensitiviteit

Je kunt je hoogsensitiviteit niet wegtoveren; kies ervoor de eigenschap in te zetten als kwaliteit. Wanneer je ontdekt dat je hoogsensitief bent, kun je deze kans benutten om tot meer zelfacceptatie te komen! Je kunt teruggaan naar moeilijke momenten in het verleden en deze herinterpreteren op basis van dit nieuwe inzicht, maar bovenal kun je in het huidige moment oefenen met zelfacceptatie. Dat wordt nu wat makkelijker, aangezien je leert dat je niet gek of zwak bent – je bent gewoon hoogsensitief.

2. Vind je energielekken

Ga bewust na welke personen, plaatsen en situaties jou moe (of ongelukkig) maken. ‘Loop je leeg’ in de trein? Bij bepaalde personen? Op het werk onder de tl-buizen? Gaat ’t ‘mis’ wanneer je hongerig bent? Wanneer je te weinig sport en alleen maar de hele dag op een stoel zit? Maak een lijstje en onderzoek hoe je ‘deze lekken kunt dichten’. Zou je een auto kunnen kopen, zodat je niet meer met de trein naar werk hoeft?

Is het een idee om een noise cancelling headphone te kopen, om zo rust te vinden in luidruchtige plekken? Na de nodige research kwam ik uit op de Sony WHM-1000XM4 – die werkt perfect. Speel rustige muziek af zonder tekst. De koptelefoon komt goed van pas in het openbaar vervoer! (Ik ben recent overgestapt op Sony WF-1000XM4 – Volledig draadloze oordopjes met Noise Cancelling, de beste op de markt, heel tevreden.)

3. Je lichaam reageert sterker op o.a. alcohol en koffie, dus overweeg te minderen 

Sommige hsp’ers reageren prima op alcohol en koffie, maar de meerderheid lijkt toch wat heftiger te reageren dan gemiddeld. Bij mij is dat inderdaad het geval. Ik heb in mijn jeugd genoten van alcohol en feesten, maar heb recent besloten om te stoppen, aangezien ik telkens niet goed kan inschatten of het goed gaat vallen. Ik baal er dan van wanneer ik de volgende dag niet die dingen kan doen die ik leuk vind. Koffie drink ik af en toe en dan krijg ik er soms een lekkere high van; ik gebruik ’t niet om meer werk te kunnen verzetten, omdat ik graag wil kunnen aanvoelen hoe moe ik echt ben.

4. Zorg dat je regelmatig alleen bent

70% van de hsp’ers zijn introvert en voor hen geldt in ieder geval dat ze regelmatig alleen moeten zijn; ze laden dan gemakkelijk op. Extraverte hsp’ers laden op in bijzijn van andere mensen, maar ook zij kunnen natuurlijk overprikkeld raken. Jij bent de enige persoon die kan aanvoelen wanneer de balans voor jou goed is. Dat wisselt ook per dag en per week.

5. Speel

Speel zoals je als kind graag speelde. Hsp’ers zijn vaak perfectionistisch; ze kunnen zaken dan serieuzer nemen dan eigenlijk nodig is. Door te spelen kan je loskomen, ontladen en ontstressen. Je energie verandert namelijk 180 graden. Je doet iets (zogenaamd) nutteloos, je bent niet perfectionistisch, je bent niet bezig met de toekomst, je geniet, je lacht, je beweegt, in het moment, zorgeloos. Roept dit een beeld bij je op? Wat is spelen voor jou?

6. Slaap 

Lig in ieder geval negen uur in bed met je ogen dicht – veel ingewikkelder hoef je het niet te maken. Tachtig procent van de externe prikkels komt binnen via je ogen, dus deze negen uur geven je een welkome pauze, ook al val je langzaam in slaap of word je vroeg wakker. Met de jaren komt wijsheid, dus als het goed is weet je inmiddels hoeveel uur slaap je nodig hebt? Kijk hoe laat je gaat slapen en besluit om ongeveer na dat aantal uren weer op te staan. 

7. Leef een ‘simpel’ leven

Een feestje per week is in principe genoeg voor een hoogsensitief persoon. Onderzoek waar het voor jou in het leven echt om draait en besteedt daar je energie aan. Hoge werkdruk, te veel tegelijk, chaos – het is over het algemeen niet fijn voor een hsp’er.

8. Zorg dat je niet te vaak of te lang alleen bent

Dit is een belangrijk punt. Ieder mens heeft een bepaalde mate van prikkeling nodig, om niet verveeld of duf te raken. Als je te vaak alleen bent, verlies je het contact met de realiteit. Je wordt dan juist angstiger en gevoeliger. Het sleutelwoord is balans. Luister naar je lichaam wanneer je ‘buiten’ bent en uit jezelf in plaats van je continu terug te trekken in je eigen huis. Op een feestje kan je je af en toe terugtrekken door naar buiten of naar het toilet te gaan. Sluit je ogen, haal rustig adem en geniet van je pauze. Er zijn meer technieken en trucjes die je ‘buiten’ toe kunt passen. Daar lees je meer over in andere blogs.

9. Woon op een plek waar het stil is 

Idealiter beschik je als hsp’er over een veilige, prettige thuisbasis. Daar is het schoon, rustig en relatief stil. Het ruikt er lekker en je weet waar alles ligt. Wat zou je kunnen doen om jouw huis fijner te maken?

10. Stel grenzen

Je mag nee zeggen als iemand je iets vraagt en je weet dat het ten koste gaat van je energiehuishouding. Echt! Vraag of het op een tijdstip kan dat het je wel schikt. Zorg zo voor een balans tussen voor jezelf en voor anderen leven. Je hoeft je hier niet schuldig over te voelen en je hoeft je ‘nee’ niet telkens weer te rechtvaardigen!

11. Verwar opwinding niet met angst

Hsp’ers kunnen ‘opgewonden’ raken door een grote hoeveelheid aan prikkels. Het lichaam reageert met een versnelde hartslag, zwetende handen, blozen etc. Het is belangrijk deze staat niet te verwarren met angst, aangezien je jezelf dan gaat beschouwen als een bovenmatig angstig persoon – en situaties als ‘gevaarlijk’. Hsp’ers zijn in hun jeugd regelmatig overprikkeld geweest. Mogelijk ben je zo geconditioneerd geraakt dat je deze situaties bestempeld hebt als ‘gevaarlijk’ of ‘eng’. Overweldiging is echter iets anders dan angst, en het is nuttig om deze conditionering bewust af te leren of op z’n minst te begrijpen ;-).

12. Wees stress de baas

Gebruik yoga en meditatie om je opwinding weer te verlagen en tot rust te komen. Op YouTube staan er bijvoorbeeld leuke 30 day yoga challenges. De gratis app Insight Timer of de betaalde app Headspace zijn relatief laagdrempelige manieren om te (leren) mediteren onder begeleiding. Of volg de 8-weekse cursus mindfulness. Of neem een kijkje bij deze online cursus ‘Mindfulness voor het dagelijks leven‘. 

13. Ruim je huis op

Een opgeruimd huis zorgt voor een leeg hoofd en dat geeft energie. Zorg dat je af en toe stofzuigt en de ramen helemaal open zet. Je kunt ook ‘radicaler’ te werk gaan en een hoop rotzooi weggooien. Heel veel spullen hebben we eigenlijk niet nodig. Ze staan letterlijk, maar ook figuurlijk in de weg. In dit blog bespreek ik hoe je dat zou kunnen aanpakken – je huis leegmaken en terugkeren naar de essentie.

14. Vertrouw op je intuïtie 

Het sensitieve brein verwerkt informatie op een dieper niveau; je bent je zeer bewust van het gedrag van de mensen om je heen. Als iemand slecht nieuws heeft, weet je het; als iemand je onjuist gaat behandelen, dan zie je dat aankomen; als een situatie niet goed voor je is, dan weet je dat. Vertrouw op je brein, vertrouw op je intuïtie, want die heeft vaak (niet altijd) gelijk.

15. Luister naar je lichaam

Het lichaam van een hsp’er geeft vaak precies aan of er sprake is van overprikkeling. Hsp’ers hebben echter de neiging deze signalen te negeren, om vervolgens te blijven voldoen aan de verwachtingen van anderen. Vervolgens heb je weer een aantal dagen nodig om te herstellen. Dit is een vervelende vicieuze cirkel.

Je kunt eruit stappen door naar je lichaam te gaan luisteren. Daarnaast is er wat betreft de werksfeer de simpele truc van het installeren van een timer op je mobiel. Je kunt je dan zorgeloos verliezen in je werk. Elke 40 minuten gaat er een alarm en dan is het zaak om direct te stoppen en indien nodig ‘terug te keren in je lichaam’. Lees hier meer over hoe je effectief pauze kunt nemen.

16. Onderdruk je sensitiviteit niet

Acceptatie van jezelf is erg belangrijk. Acceptatie is de motor van positieve verandering.

Sommige hsp’ers hebben onbewust besloten hun emoties te onderdrukken, omdat ze te intens zijn. Dit zorgt echter voor een opbouw van spanning in je lichaam. Succesvolle hsp’ers laten de controle los, zodat er ruimte ontstaat voor empathie, creativiteit en intens plezier. Het is makkelijker gezegd dan gedaan, maar ik wilde het toch noemen, omdat het zo doorslaggevend is :-).

17. Ga op retraite

Heerlijk toch, een retraite ;-)? Een retraite is een plek waar je als hsp’er even helemaal kunt ontspannen. Eten en onderdak zijn er geregeld en er is alle tijd voor stilte en bezinning. Vaak kun je in gesprek gaan met een coach of counselor – of met andere retraitegasten. Plan eens in de zoveel maanden een korte retraite in en voorkom dat je batterij te ver leegloopt.

Wanneer je leeft naar deze suggesties, kom je een heel eind! Hoogsensitiviteit is absoluut geen straf. Als je er goed mee om leert gaan, is het iets om te koesteren.

Goede boeken

Wil je meer lezen over deze eigenschap? Dit zijn goede boeken over hoogsensitiviteit – de linkjes brengen je meteen naar bol.com:

Hoogsensitiviteit als kracht – Bont

Hoogsensitief – van Hoof

Het hoogsensitieve brein – Bergsma

Hoogsensitieve personen – Aron

Deze pagina bevat één of meerdere affiliate links, meer info hierover lees je hier.