Hier deelde ik alle oorzaken die bij kunnen dragen aan het ontstaan van een burn-out.
Een van de categorieën die ik daar noem is ‘persoonskenmerken’.
Denk hierbij aan:
- Perfectionisme.
- Faalangst.
- Werkverslaving.
- Overdreven verantwoordelijkheidsgevoel.
- Verhoogde stressgevoeligheid.
- Te aardig zijn.
- Emotionele labiliteit.
- Eerder doorgemaakte psychische aandoeningen (met name stemmings- en angststoornissen).
- Gezondheidsproblemen.
Er zijn, wanneer we inzoomen, meer karaktertrekken die bij kunnen dragen aan het ontstaan van een burn-out. Hierbij een langere lijst.
Welke herken je?
- Perfectionisme: alles perfect willen doen, niets fout mogen doen, zeer kritisch zijn op zichzelf, hoge eisen aan zichzelf stellen.
- Behulpzaamheid: iedereen willen helpen, altijd klaar staan voor anderen, het altijd iedereen naar de zin maken, behoeften van anderen op de eerste plaats zetten.
- Verantwoordelijkheidsgevoel: zich overal verantwoordelijk voor voelen. Verantwoordelijkheid niet uit handen willen of kunnen geven.
- Zichzelf wegcijferen: niet aan zichzelf denken, te weinig aandacht voor zichzelf, altijd met anderen rekening houden, luisteren naar andermans problemen maar de eigen ontkennen, niet voor zichzelf zorgen, opofferend.
- Loyaal, plichtsgetrouw, trouw.
- Doorzetten: altijd maar doorgaan, doorzetten ondanks dat het niet meer gaat, volhouden totdat het niet meer kan.
- Bewijsdrang: willen presteren, alles voor het werk doen, werk het allerbelangrijkste vinden, sterke ambitie, vechten voor waardering, sterke passie voor het werk.
- De sterke zijn: denken alles te moeten doen, geen hulp vragen, niet aangeven wanneer het te veel wordt, opgeven als zwakte ervaren, denken onmisbaar te zijn.
- Subassertief: neiging zich te veel aan te passen, niet assertief genoeg, iedereen te vriend willen houden, te lief, conflicten uit de weg gaan.
- Onzeker: onvoldoende zelfwaardering en weinig zelfvertrouwen.
- Geen nee kunnen of durven zeggen.
- Geen grenzen stellen: geen grenzen aan kunnen geven, over eigen grenzen gaan, te veel hooi op de vork nemen.
- Controle willen houden: alles onder controle willen houden, alles tot in de puntjes willen plannen en organiseren, dingen niet los kunnen laten, controlefreak, niet kunnen delegeren.
- Zorgen maken: piekeren, zorgelijk, pessimistisch, angst voor negatieve gebeurtenissen.
- Gesloten zijn: emoties niet kunnen uiten, binnenvetter, meer denken dan voelen, introvert.
- Faalangstig: bang zijn fouten te maken. Zaken vermijden om geen fouten te maken.
- Overgevoelig: emoties sterk voelen, zeer gevoelig.
- Pleaser: aardig gevonden willen worden en behoefte aan waardering en bevestiging. Te veel de mening van anderen aantrekken, geliefd willen zijn.
- Positiviteit: naïef optimisme en positiviteit die leiden tot onderschatting van negatieve situaties of hoeveelheden werk; daardoor te veel hooi op de vork nemen.
- Moralisme: principieel, niet tegen onrecht kunnen. Zo hoort het niet, dat doe je toch niet.
Je herkent vast een of enkele van deze karaktertrekken? Deze hebben je waarschijnlijk veel opgeleverd, maar het is belangrijk te letten op een goede dosering.
We kunnen dit doen door onze overtuigingen wat te nuanceren. Kijk bijvoorbeeld naar de karaktertrek ‘faalangstig’. Hierbij hoort de overtuiging ‘ik mag geen fouten maken‘. Is dat echt waar? Hoe zou je deze overtuiging positiever kunnen formuleren? Bijvoorbeeld: ‘Ik doe mijn best. Door mijn ervaring word ik steeds beter.‘ Byron Katie heeft vier vragen bedacht die kunnen helpen bij het uitdagen van je overtuigingen.
Probeer dit eens bij een van de andere karaktertrekken waar je je in herkent.
Helpende overtuigingen – die we kunnen internaliseren door er bewust en in de praktijk mee aan de slag te gaan – maken een wereld van verschil!
Bronnen
Rogier, A. (2017). Handboek coachen bij stress & burn-out.
Deze pagina bevat één of meerdere affiliate links, meer info hierover lees je hier.
