Acceptatie is noodzakelijk als je wilt vinden wat je zoekt

Ken je het gevoel dat je levenssituatie nu nog niet zo is als jij denkt dat die zou moeten zijn? Acceptatie lijkt dan absoluut niet het antwoord op je problemen.

Toen je twaalf was wilde je de middelbare school afronden, toen je 25 was wilde je op jezelf wonen – en zo bleven je doelen zich logischerwijs steeds verschuiven naar de toekomst. Je wilt een speciaal iemand ontmoeten… leuk werk… Maar waarom stellen we die doelen überhaupt?

Omdat we verlangen naar een fijn gevoel: geluk, vrijheid, voldoening – wat het voor jou ook is.

Maar zullen we ons ooit zo voelen, wanneer we onze doelen blijven verplaatsen? En is er misschien een dieperliggende reden waardoor we ons nu niet volledig gelukkig en vrij voelen?

Verzet en acceptatie

Ik heb het over een sluimerend gevoel van leegte of onvolkomenheid, die we allemaal in meer of mindere mate voelen. Sommige mensen voelen dit continu; ze verzetten zich tegen hoe hun leven nu is.

Er zijn ook mensen die druk zijn met het werken aan hun doelen – en hier min of meer succesvol in zijn. De toekomst is voor die mensen als een belofte: het gaat lekker en straks zal ik me echt gelukkig en vrij voelen. Wanneer hun relatie strandt, wanneer ze ontslagen worden, of gewoon wanneer ze zich vervelen, kan ook bij deze mensen de leegte voelbaar zijn.

Er beklijft een onbedwingbare impuls dat er van alles moet: verloving, trouwen, kinderen, gezonder zijn, betere relatie met ouders, naar Zuid-Amerika en wonen in de natuur. Het gaat goed hoor, maar… het kan beter.

Volgens schrijver en spiritueel leraar Jeff Foster – voormalig student astrofysica aan Cambridge en ervaringsdeskundige wat betreft zware depressie – vraagt onze levenssituatie en ons oneindig zoeken om onvoorwaardelijke acceptatie.

Dit wil ik verduidelijken met twee quote’s. De eerste gaat over het verplaatsen van ons geluk naar een denkbeeldige toekomst:

Ik zal compleet zijn … als ik eindelijk bij mijn leeftijdsgroep hoor, bij mijn collega’s van het werk, bij de maatschappij; als mensen me eindelijk begrijpen en goedkeuren wat ik doe; als iedereen om me heen verandert; als ik een meesterwerk heb gemaakt dat iedereen schitterend vindt; als mijn lichaam volmaakt is; als ik eindelijk mijn bestemming heb vervuld; als ik mijn soul-mate heb gevonden; als ik volledig ontwaakt ben; als ik de gouden medaille win; als ik een kind krijg; als ik eindelijk gevonden heb wat ik zoek.

Jeff Foster – Onvoorwaarderlijke acceptatie, p. 48

Wanneer iemand dit tegen je zou zeggen, zou je als buitenstaander snel kunnen concluderen dat deze wensen nooit vervuld zullen worden. Deze persoon zal zich nooit compleet kunnen voelen.

Wat zouden we deze persoon kunnen adviseren? De tweede quote gaat over de dieperliggende oorzaak van ons zoeken naar compleetheid in de toekomst:

We zoeken naar compleetheid in de toekomst omdat we onszelf op een bepaald niveau niet compleet voelen in het huidige moment. Wil je in de toekomst begrepen worden? Dat betekent dat je je op een bepaald niveau nu niet begrepen voelt. Wil je verlichting in de toekomst? Dat betekent dat je je op een bepaald niveau nu niet verlicht voelt. Wil je liefde in de toekomst? Dat betekent dat je je nu op dit moment op een bepaald niveau niet geliefd voelt. De vraag ‘Wat zoek je in de toekomst?’ verschilt niet van de vraag ‘Waar loop je nu op dit moment voor weg?’. Het is heel belangrijk om dit goed te begrijpen: onze zoektocht naar iets abstracts in de toekomst – verlichting, weelde, macht, succes, liefde – is altijd diep geworsteld in een weerstand tegen het huidige moment. Onze zoektocht naar toekomstige compleetheid is altijd geworteld in een ervaring van incompleetheid op dit moment. Incompleetheid op dit moment is waar al ons lijden en zoeken begint. En een diepe acceptatie van het huidige moment is waar hij kan eindigen.

Jeff Foster – Onvoorwaarderlijke acceptatie, pp. 48-49

Het is helemaal niet fout dat je je nu niet geliefd voelt! Er ontstaat echter strijd wanneer we ons diepe verlangen projecteren op de toekomst, en driftig op zoek gaan naar een geliefde, terwijl het antwoord schuilt in dit moment.

Een ‘snellere’ weg naar wat je zoekt, is jezelf en je omgeving liefde geven.

Het is een fundamenteel misverstand dat gevoelens van onzekerheid, zwakte, schaamte en hulpeloosheid niet oké zijn en vermeden moeten worden. Deze gevoelens zijn juist een uitnodiging om het hier-en-nu volledig te betreden.

Het bizarre feit is namelijk dat het hier-en-nu het enige is wat we ooit zullen ervaren. Wat ervaar je op dit moment? Je ervaart altijd je lichaam en je omgeving op dit moment. Je kunt je alleen maar nu compleet en gelukkig voelen – nooit in de toekomst. Het plaatsen van doelen en hoop in de toekomst is op een bepaalde manier een vlucht voor wat er nu is.

En wat er nu is, is erg veranderlijk en niet te controleren. Het leven is niet makkelijk, dat geef ik meteen toe.

Jeff Foster gebruikt hiervoor de metafoor van een oceaan (van bewustzijn). In de oceaan zijn allemaal golfjes: spullen, lichamen, geluiden, gedachtes, emoties etc. De golfjes zijn continu in beweging, maar de oceaan blijft de oceaan. Wat je dierbaar is, drijft van je weg; je krijgt en je ‘verliest’. Het is, het gebeurt.

Wij zoekers zoeken naar geluk in de toekomst, terwijl dit diepere geluk er altijd is in de oceaan van dit moment. Oók of juist in de ogenschijnlijke alledaagsheid van dit moment; kijk eens naar je handen, knijp in je voeten, besef dat je met je ogen je omgeving ziet en kijk eens écht naar wat je ziet. Zie je de kleuren, het leven, het wonder dat dit alles bestaat? Kijk eens naar een ander persoon; zie je het wonder? Luister eens écht naar muziek en voel hoe ze je beweegt.

En dan komen de ongenode gasten: spanning, verdriet, boosheid, onbegrip, hulpeloosheid. Er is iets mis met dit moment, dat kan niet anders! Maar zijn dit niet gewoon golfjes in de oceaan van dit wonderbaarlijke moment? Kun je ze met een glimlach verwelkomen, knuffelen, ‘beluisteren’? De golfjes voelen zich afgescheiden van de oceaan – en ze komen en gaan.

Dus dit is alles!? Ja, dit is alles. Dit ongelofelijke wonder van mensen, tapijten, gordijnen, water, planeten, liefde en angst – dit is alles. De ellende op de wereld komt grotendeels voort uit de misvatting dat het leven meer zou moeten zijn.

Dit is alles.

There are only two ways to live your life. One is as though nothing is a miracle. The other is as though everything is a miracle.

Albert Einstein

Jeff Foster heeft dit prachtig verwoord in zijn boek Onvoorwaardelijke acceptatie. Hij wijst naar een helpende relatie met onze gedachtes en gevoelens in het hier-en-nu. Dat we ongemak, verdriet, angst etc. niet hoeven te zien als vijanden. Foster vraagt ons de strijdbijl neer te leggen en dit moment volledig te accepteren. Hoe je denkt dat je leven moet zijn en hoe je leven nu is, naderen elkaar steeds dichter, tot ze elkaar raken en je de voldoening voelt waar je naar zoekt. Zelfs door het ogenschijnlijk ‘onaccepteerbare’ te accepteren, stappen we uit de strijd en kan het leven weer stromen.

Het is een misvatting dat dit een mak schaap van je maakt. Je gaat juist echt jezelf zijn. Als je verdrietig of onzeker bent, dan ben je dat. In plaats van ervoor weg te rennen of het toe te dekken met woede, betreed je je ervaring. Je ervaring mag er zijn en is geen ongenode gast.

Wanneer je de ruimte geeft aan al deze golfjes, stroom je in de volmaaktheid van dit moment.

De werkelijke ontdekkingsreis is niet het zoeken naar nieuwe landschappen, maar het zien met nieuwe ogen.

Marcel Proust

Deze pagina bevat één of meerdere affiliate links, meer info hierover lees je hier.