Bij sommige mensen zit alles gewoon mee! Ze hebben een fijne relatie, de opvoeding van hun kinderen verloopt soepel en ze genieten van hun werk. Welk wonder voltrekt zich in hun leven? Deze vraagt kent veel mogelijke antwoorden, maar een van de factoren die een rol kan spelen, vinden we in het levenswerk van Stanford Psychologe Carol Dweck – en het sleutelwoord is ‘mindset’.
De ‘groeimindset’ vergroot je kans op succes en geluk
Dweck ontdekte dat mensen grofweg op twee manieren naar zichzelf en de wereld kijken: door de bril van een zogenaamde ‘gefixeerde’ mindset of door de bril van een ‘groeimindset’.
In het geval van een ‘gefixeerde’ mindset geloven mensen dat hun niveau van intelligentie, creativiteit en karakter een aangeboren gegeven is. Mislukkingen zien ze als een bewijs van hun gebrek aan kwaliteit en ze proberen vooral te laten zien hoe goed ze in iets zijn. In het geval van de ‘groeimindset’ geloof je dat je werkelijke potentieel onbekend is; dat je je na je geboorte tot je dood kunt blijven ontplooien. Je ziet uitdagingen als een kans om te leren en te groeien. Wanneer je beschikt over de groeimindset, komt je terecht in de opwaartse spiraal van uitdagingen, falen, feedback en zelfontplooiing.
De prachtige wereld van de ‘groeimindset’
Als optie A een makkelijke optie is en optie B een uitdagende, moeilijke optie – welke kies jij dan? A zal je huidige niveau van functioneren bevestigen en B leidt tot persoonlijke groei – iets waar mensen van nature intens van genieten. Het geeft voldoening wanneer het spreken voor groepen steeds meer vanzelf gaat, wanneer je een bepaald werkveld volledig begint te doorgronden en wanneer je steeds minder over je heen laat lopen. Persoonlijk succes betekent dan dat je er alles aan doet om je potentieel te bereiken, of mooier gezegd: om jezelf te ontplooien. Niet omdat je nu niet goed genoeg bent, maar omdat het veel voldoening geeft om te ontdekken wat er allemaal mogelijk is in jouw leven. Groei en ontwikkeling voelt goed. Telkens kies je voor de uitdaging – optie B. Als het je lukt het uit te houden met ‘falen’ en luistert naar de feedback van anderen, ga je groeien als kool.
Groeien in de liefde
Moet jouw ideale partner je het gevoel geven dat je perfect bent en mag hij of zij zelf niet over negatieve karaktereigenschappen beschikken? Iemand met een ‘groeimindset’ zal hier niet mee instemmen. Vanuit een ‘groeimindset’ ben je juist op zoek naar iemand die jouw ontwikkelmogelijkheden (‘zwaktes’) kent en je helpt groeien. Je partner ziet hoe jij je leven nog verder zou kunnen verrijken en helpt je daarbij.
Groei bij opgroeiende kinderen
Uit Dweck’s onderzoek blijkt dat kinderen al op vroege leeftijd vertrouwd raken met een van de twee mindsets. Wanneer ouders de prestaties van hun kind prijzen met “Wauw, Jantje, wat ben jij slim!”, ontstaat er een ‘gefixeerde’ mindset. Jantje gaat nu op zoek naar bevestigingen van deze uitspraak en vermijdt uitdagingen die deze lofprijzing zouden kunnen weerleggen; het begin van het einde van zijn groei. Wanneer ouders de inzet van hun kind – waar op zijn plaats – prijzen, ontstaat er een ‘groeimindset’. “Wauw Jantje, wat goed, je hebt hard gewerkt!” Deze kinderen zoeken naar nieuwe uitdagingen en genieten er meer van; het begin van groei.
Een kwestie van geloof
En… hoe kijk jij naar jezelf, je partner, je kinderen en de wereld? Bekijk je de prestaties van jezelf en anderen door een ‘gefixeerde’ bril – als een bevestiging van (een gebrek aan) kwaliteit? Of geloof je in groei? Het maakt een wereld van verschil!
