Hoofdpijn, buikpijn, RSI, lage rugpijn, huiduitslag – oorzaak en oplossing

In komende blogs ga ik uitleggen hoe je ervoor kunt zorgen dat fysieke klachten met een psychologische oorsprong je leven niet gaan beheersen. Typisch voor dit soort klachten is dat – wanneer je een klacht hebt verholpen – er ergens anders een klacht ontstaat. Eerst zal ik een klein inkijkje geven in mijn klachten geschiedenis – plus de theorie die me hielp herstellen.

Een goed functionerend lijf is heerlijk. Misschien houd je van dansen, voetballen, bourgondisch eten, bergbeklimmen of boeken schrijven. Wanneer je lijf niet meewerkt, kan je niet doen wat je het liefste doet. Hier heb ik lang last van gehad. Nu zie ik dat mijn klachten veel te maken hadden met mijn persoonlijkheid en de manier waarop ik met mijn klachten omging. Lange tijd onderschatte ik de invloed van emotie en stress en wist ik niet hoe ik hiermee om moest gaan.

We weten dat iets spannends kan leiden tot een onrustige maag en hoofdpijn. Maar in het geval van langdurige stress of spanning kunnen er meer beperkende klachten ontstaan. Ik denk dan aan RSI, lage rugpijn zonder aanwijsbare oorzaak, migraine, huiduitslag, chronische moeheid, darmklachten en meer. Het lijf is niet maakbaar, maar op het gebied van deze ‘serieuzere’ klachten valt er een hoop winst te behalen – zodat je weer kan gaan doen wat je het liefste doet!

Om uit te leggen hoe ik dit zo stellig kan beweren, neem ik je graag mee naar het jaar 2000 – het jaar van Jody Bernal en Krezip.

Grenzeloos sporten

Op de basisschool sportte ik als een bezetene. In de pauze sprintte ik het schoolplein op om te gaan voetballen en wanneer we uit waren deed ik hetzelfde.

Toen maakte ik de overstap naar het gymnasium. Zo nu en dan schoot er in die tijd spanning in mijn nek; ik kon dan een dag of twee niet naar links of rechts kijken.

In die eerste jaren van de middelbare school speelde ik veel op de playstation. Zo veel – en zo serieus – dat ik last kreeg van mijn handen en armen. Mijn vader had ooit moeten stoppen met zijn werk vanwege RSI en uit angst stopte ik direct met gamen. Mijn moeder begon zo nu en dan verslagen voor school uit te typen die ik met pen had geschreven.

Mijn liefde voor sport kon ik die jaren volop kwijt in basketbal. Toen ik mee mocht gaan trainen met het eerste team, kreeg ik last van mijn knie. De pijn viel mee – maar uit angst besloot ik te stoppen met basketbal. Ik was blijkbaar snel bang dat ik mezelf pijn zou doen. 

Vaak kwam ik met hoofdpijn thuis na school… maar verder liep het allemaal wel 😉

RSI onder controle

De RSI kreeg ik lange tijd niet onder controle. Soms kreeg ik al last voordat ik het toetsenbord aanraakte. Toen ik op mezelf ging wonen, begon het sporten minder lekker te lopen. M’n knie protesteerde geregeld, of ik verstuikte mijn enkel…

Ik besloot hulp te zoeken voor mijn RSI. De behandelaar onderzocht mijn lichaam en concludeerde na een paar sessies dat er eigenlijk niets stuk was. De angst nam af en daardoor ook de spanning.

Ook tijdens mijn bachelorstudie was ik vaak moe, onder andere vanwege mijn perfectionisme en onzekerheid. Soms verloor ik mijn stem, of kon ik door hoofdpijn niet naar feestjes. Maar… verder liep het allemaal wel 😉

Drama-onderrug

And then things got real. Gedurende een hectische periode in mijn leven schoot het in mijn lage rug. Ik lag op bed en probeerde mijn lage rug wat los te knakken door mijn benen opzij te gooien, totdat ik ineens wat ongemak voelde. Het deed geen pijn, maar het voelde niet prettig. De spanning hield aan. Drie dagen, zes dagen. Ik besloot rust te nemen en weinig te bewegen, maar de spanning in mijn lage rug bleef toenemen. Ik begon scheef te lopen en kon steeds minder. Deze pijn – waardoor ik niet meer kon sporten – hield zeker twee jaar aan. Ik – en soms ook de mensen om me heen – heb me vele malen wanhopig gevoeld. Ik heb alles geprobeerd om van de spanning af te komen, met als eindstation het ziekenhuis, waar ze een foto maakten van mijn lage rug. Niets te zien.

Op youtube typte ik na dit ziekenhuisbezoek chronic back pain in – hopende op een oplossing na ruim twee jaar zoeken. Ik trof een filmpje over Tension Myositis Syndrome (TMS).

Tension Myositis Syndrome

Er werd gesuggereerd dat mijn klachten misschien ontstonden door het niet voelen van emoties en het ervaren van veel stress. De pijn was het gevolg van een beperkte doorbloeding (dus zuurstoftekort) en een ophoping van afvalstoffen. Er was dus mogelijk niets stuk – in mijn rug, armen, waar dan ook – zoals alle fysiotherapeuten eigenlijk ook concludeerden. (In die twee jaar was ik vaak gefrustreerd over mijn fysiotherapeuten omdat ik het gevoel had dat ze eigenlijk niet wisten wat er aan de hand was. Er werden spierknopen gevonden en verholpen, maar de spanning bleef.)

Ik had me maandenlang blindgestaard op het fysieke aspect van de klachten. Door het filmpje zag ik in dat er meer aan de hand moest zijn. Onder de noemer TMS vielen veel van mijn klachten: rugpijn, peesontsteking in de knie, buikpijn wanneer ik angstig ben, RSI, veel spanning in de IT band, vaak hoofdpijn, huiduitslag, alles eigenlijk… Wanneer we ons schamen, gaan we blozen. Wanneer er sprake is van innerlijke spanning, wordt de doorbloeding juist beperkt…

De lage rug kwam los

Ik besloot een dure MRI afspraak af te zeggen en kocht The divided mind van John Sarno – mijn eerste inkijkje in de wereld van de psychosomatiek. Hij omschreef een bepaald type mens dat snel last krijgt van dit soort klachten en ik herkende mezelf:

• Perfectionistisch
• Pleaser
• ‘Goed’ persoon
• Rustig / uit weinig emoties
• Angstig
• Onzeker
• Afhankelijk

Deze eigenschappen karakteriseren me niet, maar ik zie wel hoe ik door deze eigenschappen soms (onbewust) veel druk ervaar.
Ik vond een goede website met veel informatie over de theorie (TMSWiki) en daar kreeg ik de tip het boek The great pain deception van Ozanich eens te lezen. Het boek van Sarno is wetenschappelijker, dit boek is praktisch toepasbaar.

Dus… misschien had ik lage rugpijn doordat de doorbloeding beperkt was. De angst voor echte schade maakte de spanning erger. Wat betreft nek en schouders wist ik dat dit kon, maar ik nam de klachten in mijn lage rug een stuk serieuzer. Gedurende het lezen van The great pain deception besloot ik rustig aan weer te gaan hardlopen – voor het eerst in twee jaar. In het begin liep ik nog mank, maar ik bleef rennen. Redelijk verslagen keerde ik de eerste twee keer terug naar huis. Maar de pijn in mijn lage rug werd niet erger, dus mogelijk was er niets ‘kapot’. Ik bleef rennen en kon ineens een stukje verder rennen. Elke keer ging het beter en ik begon te geloven dat er inderdaad weinig aan de hand was, op wat spanning in de lage rug na (hoe ontzettend vervelend dat ook kan zijn).

Door over deze theorie te lezen nam mijn angst voor RSI nog verder af. Ik besloot het idee dat mijn pijn ontstond door het niet voelen van emoties serieus te nemen en ging naar een therapeut in Utrecht, die aan de hand van deze theorie werkt.

Hoe kan het eigenlijk dat sommige mensen wel RSI ontwikkelen en anderen niet?

Ik was vaak emotioneel in die periode. Toen pas zag ik in dat ik eigenlijk ongelukkig was. De fysieke klachten waren een mooie afleiding van dit gegeven.

Misschien kon ik de formule omdraaien; een gelukkig leven leidt tot gezondheid in plaats van andersom? Jarenlang wilde ik een perfect persoon zijn, altijd vriendelijk, altijd goed. Ik uitte mijn emoties niet. Ik wilde niemand teleurstellen. Gymnasium – cum laude. Bachelorstudie – cum laude. De frustratie nam toe. Maar ik bleef te allen tijde rustig – van buiten. Wat speelt er echt? Wat wil ik echt? Hoe kan ik me weer gaan uiten?

In deze filmpjes vertel ik uitgebreider hoe ik herstelde van rugpijn:

Rust in het lijf

Het is niet zo dat je van de ene op de andere dag een knop om kan zetten naar een andere persoonlijkheid. Maar de kennis en het nieuwe perspectief heeft ervoor gezorgd dat dit soort klachten mijn leven niet meer op agressieve wijze controleren.

Een mindfulness training hielp me verder; ik ben gaan mediteren; gaan reflecteren op wat ik echt wil… De obsessieve focus op mijn klachten liet ik wat los. In stapjes liet ik mijn perfectionisme vieren, ging ik minder pleasen, probeerde ik mezelf meer te uiten. Soms val ik terug, maar over het algemeen gaat het veel beter. Een hele belangrijke stap in mijn herstel was de kennis over TMS. Deze kennis zorgde ervoor dat ik mijn angst voor de klachten wat los kon laten.

En angst en aandacht zijn nou net de twee boosdoeners die dit soort klachten in stand houden.

Mijn leven is er leuker op geworden. Ik geef weer basketbaltraining, ik ga weer uit, loop hard, fitness etc. En de invloed van emotie en stress op het lijf blijft me boeien. Zoals een partner het beste in je naar boven kan halen, zo kunnen je fysieke klachten dat ook. Wanneer ik weer last krijg van RSI, dan neem ik m’n werk vaak erg serieus. Wanneer ik hoofdpijn heb, voel ik mijn verdriet niet. Mijn maag communiceert geregeld angst. Huiduitslag komt op wanneer ik innerlijk gefrustreerd ben of iets heel spannends heb gedaan. Mijn onderrug lijkt iets te maken te hebben met onzekerheid. Natuurlijk is dit niet het hele verhaal, maar het speelt. Makkelijk zou ik het niet willen noemen, maar wel waardevol – zo nu en dan 😉

Wat nu!?

De TMS theorie stelt dat structurele abnormaliteiten in veel gevallen niet de oorzaak zijn van pijn. Via neurale mechanismen in het limbisch systeem en het autonome zenuwstelsel wordt de bloedtoevoer naar de pijnplek beperkt (een spier / zenuw / pees). Dit leidt tot ischemie (onvoldoende doorbloeding) en een ophoping van afvalstoffen, wat leidt tot pijnlijke spierspanning. Het brein creëert deze spierspanning als afleiding van de emoties (in het onderbewuste) die te heftig zijn om direct te ervaren.

De theorie schijnt nieuw licht op een lange lijst klachten die we nu voornamelijk fysiek behandelen. Ik denk dat er veel winst te behalen valt in de manier waarop we – behandelaars en ‘patiënten’ – met deze klachten omgaan.

In komende blogs ga ik de theorie uitgebreider met je delen, inclusief studies. Het filmpje hierboven geeft al een aardig beeld. En ik ga natuurlijk uitleggen hoe je fysiek weer in balans kunt komen. Wil je niet wachten? Ga eens rondneuzen op de website over TMS (TMSWiki.org). Wanneer je overtuigd bent, zou je kunnen beginnen met hun gratis Recovery Program. Ik ben zelf meer van boeken; als je last hebt van bovengenoemde klachten, raad ik je het boek The divided mind van John Sarno aan.

Bron

Schechter D., Smith A.P., Beck J., Roach J., Karim R., Azen, S. (2007) Outcomes of a Mind-Body Treatment Program for Chronic Back Pain with No Distinct Structural Pathology-A Case Series of Patients Diagnosed and Treated as Tension Myositis Syndrome. Alternative Therapies in Health and Medicine. 2007; 13(5): 26–35.

Deze pagina bevat één of meerdere affiliate links, meer info hierover lees je hier.